Artikel uit De Gelderlander van 02-06-2003

Het gevoel overbrengen in het hoofd

Door onze medewerkster

ELLECOM - Ellecom is alweer voor de tiende keer het decor voor het Nederlands kampioenschap dammen voor blinden en slechtzienden. Herman Lamberts wint. "Dat had ik vantevoren niet verwacht."

Het Nederlands kampioenschap dammen voor blinden en slechtzienden in volle gang. - Foto: Marc Pluim

Dammen zonder de schijven of het bord te zien. Het gebeurde de afgelopen vijf dagen op landgoed Avegoor in Ellecom tijdens het Nederlands kampioenschap dammen voor visueel gehandicapten.

In de laatste ronde strijden Erik Essing uit Zevenaar en Herman Lamberts uit Tilburg om de titel van Nederlands kampioen. Op het moment dat de wedstrijd begint staat Lamberts twee punten voor op Essing. Aangezien een gewonnen wedstrijd drie punten opbrengt, moet Essing winnen, wil hij nog kans maken op de titel. Als Lamberts remise aanbiedt, wijst hij dit dan ook resoluut af. "Ik speel net zo lang door tot het echt remise is", laat hij weten. Maar er blijven minder en minder schijven over. Wanneer Essing dan toch besluit dat hij met remise genoegen neemt, wil Lamberts nog even doorspelen. Zijn stand is veel te goed, beoordeelt hij. Uiteindelijk eindigt de wedstrijd toch in remise. Lamberts is kampioen.

"Ik had van tevoren niet verwacht dat ik kampioen zou worden", vertelt Lamberts na afloop van de partij. "Twee jaar geleden was ik eerste, maar vorig jaar speelde ik te gemakkelijk remise en daardoor haalde ik niet genoeg punten. Dit jaar zat het gelukkig weer mee."

De Tilburger damt al vijftig jaar. Op dit moment speelt hij in de landelijke tweede klasse bij de Tilburgse Damveringing TDV. De nummer twee van het kampioenschap is blij met zijn tweede plaats. "Ik heb gevochten tot het eind en ik heb geen enkele partij verloren. Vorig jaar was ik achtste, dus ik heb het goed gedaan," vindt Erik Essing.

Het toernooi werd voor de 36ste keer gehouden. Dit is het tiende jaar dat het op landgoed Avegoor plaats had. Al die jaren heeft Nelis Caffa uit Den Haag meegedaan, inclusief de eerste officieuze editie. Ook dit jaar doet hij weer mee ondanks zijn matige gezondheid. Caffa was al zeven keer kampioen, maar dit jaar moet hij genoegen nemen met een zevende plaats.

'Als je een steen aanraakt dan moet je hem zetten' is een regel die aan beginnende dammers gelijk geleerd wordt.

Voor de dammers die meedoen aan het Nederlands Kampioenschap voor visueel gehandicapten geldt dit niet. Met hun handen voelen ze de stand die op hun bord staat. Dit is mogelijk doordat de spelers ingelegde borden gebruiken. Op deze borden liggen de zwarte vakjes, waarop gespeeld wordt, lager dan de witte vakjes. Zo weten de spelers waar de speelvlakken zijn en kunnen ze de schijven niet onbedoeld verplaatsen. De witte en de zwarte schijven hebben een verschillende structuur zodat ze uit elkaar te houden zijn.

Niet alle spelers gebruiken een speciaal bord. "Niet alle spelers zijn blind, sommigen zijn slechtziend. Zij kunnen dus wel een normaal bord gebruiken", vertelt wedstrijdleider Henk van Snippenburg. "Het moeilijkste voor de dammers is de stand door te voelen over te brengen in hun gedachten, zodat ze een overzicht in hun hoofd hebben." Van Snippenburg is naast scheidsrechter ook secondant. "Secondanten zijn heel belangrijk voor dit toernooi", weet hij. "Zij moeten erop toezien dat de spelers op het eigen bord de aangegeven zet goed uitvoeren. Tevens moeten ze de zetten die gedaan worden opschrijven. Ook moeten zij de spelers vertellen hoeveel tijd ze nog hebben voor de partij. Verder begeleiden ze de dammers wanneer ze ergens heen willen. Naast mijzelf zijn er nog drie andere secondanten."